صفر تا صد تعویض خاک گلدان در منزل - بریم ترکیه

علائم احتیاج به تعویض خاک گلدان در منزل

شاید سوال کنید از کجا باید فهمید که خاک گلدان دیگر مناسب نیست؟ در ادامه، نشانه هایی را آنالیز می کنیم که نشان می دهند زمان تعویض خاک فرا رسیده است.

1-کاهش رشد گیاه و ضعیف شدن آن

یکی از اولین نشانه هایی که نشان می دهد خاک گلدان کارایی خود را از دست داده، کاهش رشد گیاه است. اگر گیاه شما برگ های تازه فراوری نمی نماید یا برگ های تازه آن کوچک تر از حد معمول هستند، احتمالاً مواد مغذی موجود در خاک کاهش یافته اند. گیاهی که تا چند ماه پیش سرحال و پرطراوت بود، اما اکنون رشد آن متوقف شده، به احتمال زیاد در خاکی فقیر واقع شده است که دیگر توان تغذیه گیاه را ندارد.

2- تغییر رنگ و ظاهر برگ ها

زرد شدن، قهوه ای شدن یا خشک شدن برگ های پایینی گیاه می تواند نشانه ای از خاک نامناسب باشد. البته این مشکل ممکن است دلایل دیگری مانند کم آبی، آبیاری بیش ازحد یا کمبود نور نیز داشته باشد، اما اگر همراه با علائم دیگر باشد، معمولاً مشکل اصلی از خاک کهنه و ضعیف است.

3- فشرده و سخت شدن خاک

خاک تازه دارای ساختاری سبک و متخلخل است که به ریشه ها اجازه می دهد به راحتی رشد نمایند و هوا در آن جریان داشته باشد. اما با گذر زمان، خاک متراکم و فشرده می گردد. اگر هنگام آبیاری متوجه شدید که آب روی سطح خاک باقی می ماند و به سختی جذب می گردد، این نشانه ای است که به ما یادآوری می نماید خاک متراکم شده و دیگر زهکشی مناسبی ندارد.

4-بوی نامطبوع از خاک

یکی دیگر از نشانه های واضح که نشان می دهد خاک باید تعویض گردد، انتشار بوی نامطبوع از گلدان است. اگر متوجه بویی شبیه به کپک یا گندیدگی شدید، این احتمال وجود دارد که خاک دچار آلودگی قارچی یا باکتریایی شده باشد. این مشکل معمولاً زمانی رخ می دهد که خاک برای مدت طولانی رطوبت را در خود نگه داشته و شرایط رشد میکروارگانیسم های مضر فراهم شده است.

5- رشد قارچ ها و حشرات در خاک

اگر روی سطح خاک گلدان، لایه ای از کپک سفید یا قارچ های ریز مشاهده کردید، این می تواند نشان دهنده آلودگی خاک باشد. علاوه بر این، مشاهده حشراتی مانند پشه های ریز (که بیشتر در خاک های مرطوب و قدیمی دیده می شوند) نشانه ای است که خاک در حال فساد است و احتیاج به تعویض دارد.

6- تجمع املاح و نمک ها

اگر روی سطح خاک یا لبه های گلدان یک لایه سفیدرنگ از رسوبات مشاهده کردید، این نشان دهنده تجمع املاح و نمک های اضافی است. این مشکل معمولاً زمانی رخ می دهد که آب آبیاری دارای املاح زیادی باشد یا از کودهای شیمیایی بیش ازحد استفاده شده باشد.

7- پوسیدگی و ضعف ریشه ها

اگر هنگام آنالیز ریشه های گیاه متوجه شدید که برخی از ریشه ها سیاه یا نرم شده اند، این نشانه ای از پوسیدگی ریشه ها است که ممکن است به دلیل خاک ناسالم یا زهکشی ضعیف ایجاد شده باشد. پوسیدگی ریشه معمولاً زمانی رخ می دهد که خاک بیش ازحد متراکم باشد و آب در آن باقی بماند.

8- احتیاج به آبیاری بیش ازحد یا بسیار کم

اگر متوجه شده اید که گیاه شما نسبت به گذشته به آب بیشتری احتیاج دارد یا برعکس، خاک بیش ازحد خیس باقی می ماند، این می تواند نشانه ای از تغییر در ساختار خاک باشد. خاک های کهنه توانایی نگهداری آب را از دست می دهند و یا خیلی زود خشک می شوند یا بیش ازحد رطوبت را حفظ می نمایند و در هر دو حالت برای سلامت گیاه مضر است.

خواندنی ها

گلدان سرامیکی یا گلدان پلاستیکی؛ کدام بهتر است؟

برترین زمان برای تعویض خاک گلدان در منزل

تا به این جا دیدیم تعویض خاک گلدان در منزل تأثیر مستقیم بر سلامت و رشد آن ها دارد. اما انجام این کار در هر زمان از سال، لزوماً برای گیاه مفید نیست. برخی گیاهان نسبت به تغییر محیط حساس هستند و اگر در زمان نامناسبی خاک آن ها تعویض گردد، ممکن است دچار پژمردگی و ضعف شوند. پس باید بدانیم چه زمانی برای انجام این کار بهتر است؟

برترین فصل برای تعویض خاک گلدان، بهار است، زیرا در این فصل گیاهان از خواب زمستانی خارج شده و وارد دوره رشد فعال می شوند. در این زمان، گیاهان ما آمادگی بیشتری برای جذب مواد مغذی تازه و ترمیم آسیب های احتمالی دارند. بعلاوه با افزایش طول روز و شدت نور خورشید، فرایند فتوسنتز افزایش پیدا می نماید و گیاه انرژی لازم برای تطبیق با شرایط تازه را دارد.

در فصل زمستان، بسیاری از گیاهان به خواب یا نیمه خواب فرو می روند. رشد آن ها کاهش پیدا می نماید و متابولیسمشان کندتر می گردد. تعویض خاک در این دوره می تواند باعث شوک شدید به گیاه گردد، زیرا ریشه ها قادر به تطبیق سریع با محیط تازه نیستند. در نتیجه، گیاه ممکن است مدت زیادی در حالت ضعف باقی بماند و حتی برگ های خود را از دست بدهد.

گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که ضروری است خاک گلدان را بدون توجه به فصل تغییر دهیم. در این مواقع، بهتر است شرایط گیاه و شرایط خاک را آنالیز کنیم. توصیه می گردد که در دوران گل دهی خاک گلدان را تغییر ندهید. در این دوره، گیاه انرژی زیادی برای فراوری گل صرف می نماید و هرگونه تغییر ناگهانی در محیط رشد می تواند باعث ریزش غنچه ها و کاهش کیفیت گل دهی گردد. اگر مجبور به تعویض خاک در این زمان شدید، بهتر است این کار را با کمترین مقدار آسیب به ریشه ها انجام دهید و حواستان باشد ریشه گیاه زیاد تکان نخورد.

آیا همه گیاهان احتیاج به تعویض خاک گلدان دارند؟

قبل از اینکه سراغ مطالب مهم تر و جزیی تر برویم، باید تکلیف یک موضوع مهم را روشن کنیم. آیا همه گیاهان به تعویض خاک گلدان به صورت سالانه احتیاج دارند؟ پاسخ این سوال به نوع گیاه، سرعت رشد آن و شرایط خاک بستگی دارد.

برخی از گیاهان مثل فیکوس، پتوس، نخل شامادورا و بنجامین رشد سریعی دارند و برای تأمین مواد مغذی مورداحتیاج خود، بهتر است هر سال خاکشان تعویض گردد. این گیاهان به مرور زمان، تمام مواد مغذی خاک را مصرف نموده و رشد ریشه هایشان باعث فشرده شدن بستر کاشت می گردد.

برخی از گیاهان مانند کاکتوس ها و ساکولنت ها احتیاج کمتری به تعویض خاک دارند. این گیاهان به دلیل رشد کند و احتیاج کم به مواد مغذی، می توانند 2 تا 3 سال در یک خاک باقی بمانند بدون اینکه مسئله ای برایشان ایجاد گردد. علاوه بر این، خاک کاکتوس و ساکولنت ها معمولاً دارای زهکشی بالا و ترکیباتی مانند شن و پرلیت است که دیرتر فشرده می گردد. چه بسا اینکه تعویض زودهنگام خاک این گیاهان ممکن است باعث وارد شدن استرس به ریشه ها و کاهش مقاومت آن ها گردد.

خواندنی ها

آموزش نگهداری از گیاه بامبو در آب و خاک

چرا باید خاک گلدان را نو کنیم؟

یکی از مهم ترین دلایل برای تعویض خاک، کاهش مواد مغذی آن است. گیاهان برای رشد و توسعه، از عناصر ضروری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم استفاده می نمایند که به مرور زمان از خاک خارج می شوند. حتی اگر به طور منظم کوددهی کنید، باز هم خاک پس از مدتی توانایی تأمین مواد مغذی مورداحتیاج گیاه را از دست می دهد. خاک تازه، ترکیبات مغذی کافی را برای گیاه فراهم نموده و رشد آن را تقویت می نماید و چون دارای دارای بافتی نرم و متخلخل است، مانع از پوسیدگی و خفگی ریشه می گردد.

از طرفی خاک کهنه، می تواند محلی مناسب برای رشد آفات، قارچ ها و باکتری های بیماری زا باشد. بسیاری از حشرات مانند پشه های خاکی و نماتدها در خاک های قدیمی و مرطوب رشد می نمایند و می توانند سلامت گیاه را به خطر بیندازند. علاوه بر این، خاک های کهنه ممکن است حاوی اسپورهای قارچی باشند که در صورت مرطوب ماندن خاک، تکثیر شده و گیاه را بیمار نمایند.

وقتی خاک تازه و مغذی جایگزین خاک کهنه گردد، گیاه فرصت بهتری برای رشد پیدا می نماید. با فراهم شدن مواد مغذی، بهبود زهکشی و کاهش تنش های محیطی، گیاه شاداب تر شده و برگ های آن سرسبزتر و مقاوم تر می شوند. علاوه بر این، با گذشت زمان، ریشه های گیاه در داخل گلدان رشد نموده و فضای آن را پر می نمایند. اگر فضای کافی برای رشد بیشتر وجود نداشته باشد، ریشه ها به هم فشرده شده و جذب مواد مغذی و آب دچار مشکل می گردد. در چنین شرایطی، تعویض خاک و در صورت احتیاج، انتقال گیاه به گلدانی بزرگ تر، یاری می نماید تا ریشه ها فضای کافی برای توسعه داشته باشند.

نحوه عوض کردن خاک گلدان

قبل از آغاز کار، باید وسایل لازم را آماده کنید. این وسایل شامل موارد زیر است:

• گلدان تازه (در صورت احتیاج)
• خاک تازه و مناسب برای گیاه (برای هر گیاه، نوع خاصی از خاک مناسب است. به عنوان مثال، کاکتوس ها و ساکولنت ها به خاکی سبک با زهکشی بالا احتیاج دارند، درحالی که گیاهان آپارتمانی معمولی به خاک غنی با حفظ رطوبت متعادل احتیاج دارند)
• بیلچه یا دستکش باغبانی برای جابجا کردن خاک و جلوگیری از آسیب به دست ها
• سنگریزه یا پرلیت (در صورت احتیاج) برای بهبود زهکشی گلدان
• قیچی باغبانی برای حذف ریشه های پوسیده یا آسیب دیده

برای بیرون آوردن گیاه بدون آسیب زدن به ریشه ها، ابتدا گلدان را کمی تکان دهید و سپس آن را به آرامی وارونه کنید. با یک دست گیاه را نگه دارید و با دست دیگر به ته گلدان ضربه بزنید تا گیاه از خاک جدا گردد. اگر خاک خیلی فشرده شده است، می توانید کمی به کناره های گلدان فشار بیاورید یا از چاقوی باغبانی برای شل کردن خاک بهره ببرید.

پس از خارج کردن گیاه، ریشه ها را آنالیز کنید. اگر ریشه های سیاه، نرم یا پوسیده مشاهده کردید، با قیچی تمیز آن ها را ببرید. بعلاوه اگر ریشه ها بیش ازحد در هم پیچیده شده اند، می توانید به آرامی آن ها را باز کنید تا در خاک تازه بهتر رشد نمایند.

اگر از گلدان تازه استفاده می کنید، ابتدا یک لایه نازک از سنگریزه یا پرلیت را در کف گلدان بریزید تا زهکشی بهتری داشته باشد. سپس مقداری از خاک تازه را در گلدان بریزید، به طوری که هنگام قرار دادن گیاه، ریشه های آن به درستی در خاک قرار بگیرند.

گیاه را در مرکز گلدان قرار دهید و سپس به آرامی خاک تازه را اطراف ریشه ها بریزید. خاک را بیش ازحد فشرده نکنید، زیرا این کار باعث کاهش جریان هوا به ریشه ها می گردد. بعلاوه نباید خاک را تا لبه گلدان پر کنید؛ حدود 2 سانتی متر فضای خالی در بالای گلدان باقی بگذارید تا هنگام آبیاری، آب به درستی در خاک نفوذ کند.

پس از کاشت مجدد گیاه، آن را به آرامی آبیاری کنید تا خاک تازه کاملاً مرطوب گردد و ریشه ها با محیط تازه سازگار شوند.. بعلاوه در روزهای اولیه پس از تعویض خاک، گیاه را در مکانی با نور غیرمستقیم و دمای متعادل قرار دهید تا دچار استرس نگردد.

دلیل پژمرده شدن گل بعد از تعویض خاک گلدان

بسیاری از افراد پس از تعویض گلدان و خاک گیاه خود، با صحنه ای ناراحت نماینده روبرو می شوند: برگ های گیاه آغاز به پژمرده شدن می نمایند، رنگ آن ها زرد می گردد و در برخی موارد، رشد گیاه متوقف می گردد. این اتفاق در بیشتر مواقع، دلیل آن یک واکنش طبیعی به تغییر شرایط است. گیاهان پس از تعویض گلدان وارد یک دوره استرس می شوند.گیاه به مدت طولانی در یک بستر خاکی خاص رشد نموده و ریشه هایش به ترکیب آن عادت نموده اند. وقتی خاک تازه جایگزین می گردد، ساختار آن ممکن است متفاوت باشد، که باعث می گردد ریشه ها برای جذب آب و مواد مغذی به زمان احتیاج داشته باشند.

برای کاهش این شوک، بهتر است خاک تازه را به تدریج جایگزین خاک قدیمی کنید و در صورت امکان، ترکیبی مشابه با خاک قبلی بهره ببرید.

ریشه های گیاهان، بسیار حساس هستند و هنگام تعویض گلدان ممکن است آسیب ببینند. اگر هنگام خارج کردن گیاه از گلدان، ریشه ها بیش ازحد تکان داده شوند یا بریده شوند، گیاه دچار استرس شده و پژمرده می گردد. پس حتما حواستان باشد که برای کاهش آسیب، گیاه را با احتیاط از گلدان خارج کنید و از کشیدن یا شکستن ریشه ها خودداری کنید.

تعویض خاک باعث تغییر در مقدار جذب آب به وسیله گیاه می گردد. اگر خاک تازه زهکشی بهتری نسبت به خاک قبلی داشته باشد، ممکن است آب سریع تر تخلیه گردد و گیاه دچار کم آبی گردد. در مقابل، اگر خاک تازه خیلی متراکم باشد، آب درون آن باقی می ماند و باعث پوسیدگی ریشه و در نتیجه پژمردگی گیاه می گردد. پس از تعویض خاک، مقدار آبیاری را با دقت تنظیم کنید. خاک را آنالیز کنید و تنها زمانی که سطح آن خشک شد، آبیاری انجام دهید.

انتخاب خاک نامناسب نیز می تواند یکی از عوامل پژمردگی باشد. برخی از خاک های آماده، ممکن است دارای ترکیباتی باشند که برای گیاه خاص شما مناسب نباشند. برای مثال، خاکی که برای کاکتوس ها مناسب است، برای گیاهان برگ دار ممکن است بیش ازحد سبک باشد و رطوبت کافی را نگه ندارد. پس قبل از تعویض خاک، تحقیق و ترکیب مناسبی برای نوع گیاه خود انتخاب کنید.

مراقبت های پس از تعویض خاک گلدان

در ادامه، نکات مهم برای مراقبت از گیاه پس از تعویض خاک را آنالیز می کنیم.

• اولین آبیاری را بلافاصله پس از تعویض خاک انجام دهید تا خاک تازه کاملاً مرطوب گردد و هوا از اطراف ریشه ها خارج گردد.
• بعد از اولین آبیاری، اجازه دهید خاک کمی خشک گردد و از آبیاری بیش ازحد پرهیز کنید تا ریشه ها فرصت تطبیق با محیط تازه را داشته باشند.
• گیاه را پس از تعویض خاک، در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، زیرا ممکن است باعث پژمردگی گردد.
• گیاه را از دستگاه های گرمایشی، کولر و باد مستقیم پنجره ها دور نگه دارید.
• تا دو هفته پس از تعویض خاک، به گیاه کود ندهید. زیرا ریشه ها هنوز در حال بهبود هستند و ممکن است به کود حساس باشند.
• بعد از تعویض خاک، گلدان را زیاد جابه جا نکنید، زیرا گیاه به محیط پایدار احتیاج دارد تا بتواند با شرایط تازه سازگار گردد. سعی کنید تا یک هفته گیاه را در همان مکان ثابت نگه دارید تا دچار استرس نگردد.
• هرس کردن برگ ها و شاخه ها بلافاصله پس از تعویض خاک توصیه نمی گردد، زیرا گیاه در حال ترمیم ریشه های خود است و به انرژی کافی احتیاج دارد.
• در صورت مشاهده حشرات ریز در خاک، از آفت کش های طبیعی مانند روغن چریش یا چای بابونه بهره ببرید.