معرفی و آنالیز کتاب سازمان انسان سالار ، نوشته گری همل، میکله زانینی
به گزارش بریم ترکیه، گری همل یکی از برجسته ترین متفکران مدیریت در دنیا و استاد دانشگاه لندن بیزنس اسکول (London Business School) است. او به عنوان نویسنده، مشاور و سخنران، تأثیر عمیقی بر نحوه مدیریت سازمان ها در سطح دنیای داشته است. همل بارها به عنوان یکی از تاثیرگذارترین اندیشمندان مدیریت به وسیله مجله های معتبر مانند Harvard Business Review معرفی شده است. کتاب های او از جمله The Future of Management و Leading the Revolution، به موضوعات نوآوری، خلاقیت و تحول سازمانی می پردازند. او معتقد است که سیستم های مدیریتی سنتی دیگر نمی توانند جوابگوی نیازهای سازمان های مدرن باشند و باید به گونه ای بازطراحی شوند که خلاقیت و انرژی انسانی را آزاد نمایند. در طول دوران حرفه ای خود، همل به بسیاری از شرکت های پیشرو در سراسر دنیا مشاوره داده و یاری نموده تا فرهنگ های سازمانی خود را متحول نمایند. او بر این باور است که سازمان های پیروز باید انسان محورتر شوند و از تمرکز صرف بر سودآوری به سوی تمرکز بر ارزش آفرینی حرکت نمایند.
میکله زانینی یکی از همکاران نزدیک گری همل و یکی از مدیران ارشد در موسسه مشاوره ای Management Lab است. او تجربه گسترده ای در تحلیل سیستم های پیچیده سازمانی و طراحی نوآورانه برای سازمان های جهانی دارد. زانینی پیش از همکاری با همل، در سازمان هایی مانند مک کینزی (McKinsey) و سازمان همکاری و توسعه مالی (OECD) فعالیت داشته است. او بر اهمیت ساختارهای سازمانی ساده تر، پویا تر و انسان محور تأکید دارد. زانینی در بسیاری از مقالات علمی و مدیریتی به همراه همل، ایده های نوی برای آینده مدیریت ارائه نموده است. دیدگاه های او بر اساس تحلیل های عمیق از چالش هایی است که سازمان های امروزی با آن روبرو هستند، از جمله بی انگیزگی کارکنان، پیچیدگی غیرضروری ساختارها و کمبود خلاقیت در تصمیم گیری ها. او و همل با همکاری یکدیگر کتاب Humanocracy را به عنوان هدایت برای ایجاد سازمان های انسان محور منتشر کردند.
خلاصه و شرح کتاب سازمان انسان سالار (Humanocracy)
1. منظره کلی کتاب: چرا سازمان های سنتی احتیاج به تحول دارند؟
گری همل و میکله زانینی در کتاب Humanocracy تأکید می نمایند که سازمان های سنتی، که بر پایه بوروکراسی (Bureaucracy) ساخته شده اند، دیگر قادر به پاسخگویی به احتیاجهای دنیای امروز نیستند. ساختارهای پیچیده، سلسله مراتب های غیرضروری، و قوانین سخت گیرانه باعث شده اند که سازمان ها کند و بی روح شوند. در این سیستم ها، خلاقیت و انگیزه کارکنان اغلب در سایه کنترل و دستورهای مدیریتی از بین می رود. نویسندگان معتقدند که ما در دوره ای زندگی می کنیم که سرعت تغییرات و احتیاج به نوآوری بسیار بالاست. سازمان هایی که هنوز به مدل های قدیمی مدیریت تکیه دارند، در این دنیای پویا نخواهند توانست رقابت نمایند.
همل و زانینی تأکید می نمایند که هدف از سازمان دهی، تسهیل خلاقیت انسانی و ایجاد ارزش است، نه فقط کنترل و مدیریت کارکنان. آن ها معتقدند که برای تحول سازمان ها، باید از تمرکز صرف بر قوانین و سلسله مراتب فاصله گرفت و به جای آن، ساختارهایی ایجاد کرد که بر اساس انعطاف پذیری، نوآوری و توانمندسازی کارکنان شکل گرفته باشند.
2. انسان سالاری: مفهومی فراتر از مدیریت سنتی
نویسندگان مفهوم نوی به نام انسان سالاری (Humanocracy) را معرفی می نمایند که در تضاد کامل با بوروکراسی واقع شده است. در این سیستم، سازمان ها نه تنها برای کارکنان طراحی می شوند، بلکه به گونه ای هستند که ظرفیت های انسانی را به حداکثر می رسانند.
در انسان سالاری، سلسله مراتب جای خود را به شبکه های تعاملی و مشارکتی می دهد که در آن تصمیم گیری ها به جای متمرکز بودن، به سطوح مختلف سازمان توزیع می شوند. این مدل سازمانی، افراد را نه به عنوان دنده های یک ماشین، بلکه به عنوان منابعی بی خاتمه از خلاقیت و نوآوری در نظر می گیرد.
همل و زانینی شرح می دهند که انسان سالاری نه تنها بهره وری را افزایش می دهد، بلکه باعث می گردد کارکنان احساس نمایند که بخشی از چیزی بزرگ تر هستند. این احساس تعلق، انگیزه و رضایت شغلی را به طرز چشمگیری بهبود می بخشد.
3. نقد سیستم بوروکراتیک: چرا باید از بوروکراسی عبور کنیم؟
یکی از بخش های کلیدی کتاب، نقد عمیق بوروکراسی به عنوان مانعی بزرگ در برابر خلاقیت و نوآوری است. بوروکراسی به علت ساختارهای پیچیده، فرآیندهای دست وپاگیر و تمرکز قدرت، باعث کاهش انگیزه و بهره وری کارکنان می گردد.
نویسندگان شرح می دهند که بوروکراسی به جای تشویق افراد به خلاقیت، آن ها را در چارچوب های خشک و غیرمنعطف قرار می دهد. بعلاوه، این سیستم اغلب باعث می گردد که تصمیمات به کندی گرفته شوند و فرصت های مهم از دست بروند.
همل و زانینی بر این باورند که بوروکراسی، اگرچه در دوره صنعتی کارآمد بود، اما در دنیای امروز که احتیاج به سرعت، خلاقیت و انعطاف پذیری بالاست، دیگر کاربردی ندارد. آن ها از خوانندگان می خواهند که به جای پذیرش این مدل قدیمی، در پی راهکار های نو و انسانی تر باشند.
4. اصول هفت گانه انسان سالاری: چگونه سازمان ها را متحول کنیم؟
کتاب Humanocracy اصول هفت گانه ای برای ایجاد سازمان های انسان سالار ارائه می دهد. این اصول شامل:
- تمرکز بر توانمندسازی کارکنان: به جای کنترل آن ها، باید فرصت هایی برای رشد و خلاقیتشان فراهم گردد.
- کاهش سلسله مراتب ها: حذف لایه های غیرضروری مدیریتی و توزیع قدرت در تمام سطوح.
- ایجاد محیطی برای نوآوری: سازمان باید بستری باشد که در آن خلاقیت و نوآوری به راحتی جریان داشته باشد.
- شفافیت و مشارکت: اطلاعات باید به طور شفاف در دسترس همه باشد و کارکنان در تصمیم گیری ها مشارکت نمایند.
- تمرکز بر ارزش آفرینی: هدف اصلی سازمان باید ایجاد ارزش برای همه ذینفعان، نه فقط سهامداران، باشد.
- انعطاف پذیری: سازمان باید بتواند به سرعت خود را با تغییرات محیطی و بازار وفق دهد.
- ایجاد فرهنگ اعتماد: اعتماد بین مدیران و کارکنان باید در اولویت باشد.
5. مثال های عملی از سازمان های انسان سالار
یکی از نقاط قوت کتاب، ارائه مثال های واقعی از سازمان هایی است که پیروز شده اند ساختارهای انسان سالار ایجاد نمایند. نویسندگان با تحلیل این نمونه ها نشان می دهند که چگونه تغییرات کوچک می تواند منجر به تحولاتی بزرگ گردد.
برای مثال، آن ها سازمان هایی را معرفی می نمایند که با حذف مدیران میانی و توزیع قدرت در میان کارکنان، پیروز به افزایش بهره وری و نوآوری شده اند. این مثال ها نه تنها الهام بخش هستند، بلکه نشان می دهند که انسان سالاری یک ایده نظری نیست، بلکه یک مدل عملی و قابل اجراست.
6. چالش های پیاده سازی انسان سالاری
همل و زانینی اذعان دارند که پیاده سازی انسان سالاری کار آسانی نیست و با چالش های متعددی همراه است. آن ها به رهبران توصیه می نمایند که این مسیر را با گام های کوچک شروع نمایند و ابتدا فرهنگ سازمانی را تغییر دهند.
یکی از چالش های اصلی، مقاومت در برابر تغییر است. بسیاری از مدیران و کارکنان ممکن است به علت عادت به مدل های قدیمی، با ایده های نو مخالف باشند. نویسندگان پیشنهاد می دهند که آموزش، شفافیت و ایجاد انگیزه در کارکنان، می تواند این مقاومت را کاهش دهد.
7. پیغام نهایی: سازمان هایی به شگفتی انسان ها
پیغام اصلی کتاب این است که سازمان ها زمانی پیروز خواهند بود که به میزان انسان هایی که در آن ها کار می نمایند، شگفت انگیز باشند. همل و زانینی بر این باورند که نیروی انسانی بزرگ ترین منبع نوآوری است و باید ساختارهایی طراحی گردد که این پتانسیل را آزاد کند.
آن ها امیدوارند که این کتاب الهام بخش رهبران و مدیرانی باشد که در پی ایجاد تغییرات واقعی در سازمان های خود هستند. به گفته نویسندگان، انسان سالاری نه تنها آینده مدیریت، بلکه کلید پیروزیت در دنیای مدرن است.
منبع: یک پزشک